HOE VERDER?

Veldreductie technisch

Wat is het meest storend?
Meten = weten
Afstand is uw vriend
Aarding
Netvervuilers
Uitschakelen van het huisnet Radiofrequente straling
Beschermende kleding

Wat is het meest storende veld?
U weet soms heel goed wanneer de EHS problemen precies begonnen zijnen welk apparaat, of welke installatie daarvoor verantwoordelijk was. U kunt proberen dat EMV te ontwijken, of de sterkte daarvan te reduceren. Laat u daarbij niet beïnvloeden door wat anderen u voorhouden: het ligt velen voor in de mond indringend te suggereren dat het deze zendmast is die u dwars zit, en WiFi systeem of wat anders. Omdat ieder elektrogevoelig wordt gemaakt door een specifiek EMV, is het zaak zelf kritisch uit te vinden wat u specifiek treft. In veel gevallen blijkt het gewoon een apparaat in de huishouding te zijn, of een vervuild elektriciteitsnet. U bent daar zelf baas over en kunt die bron van EMV uitzetten of vervangen door een minder schadelijke.

Meten = weten
Met een paar meters kunt u zelf uitvinden welke velden in de woon- of slaapruimten erg sterk zijn en om reductie vragen. Let op: niet alle sterke velden zijn schadelijk, en niet alle zwakke velden zijn onschadelijk. De 'kwaliteit' van de velden is minstens zo belangrijk als de `kwantiteit'. U moet de theorie van veldreductie goed beheersen om uw doelen goed te kiezen en de zaken daadwerkelijk te verbeteren. Er zitten veel addertjes onder het gras en als u daar zelf geen verstand van hebt kunt u beter een meetspecialist inschakelen [1], dan wel zelf meetvaardigheid ontwikkelen.
Welke maatregel tot veldreductie u ook neemt, controleer van tevoren en achteraf welk effect het precies heeft gehad op de sterkte van het betrokken veld. Bij goede afscherming moet een vermindering van zeker 90% worden nagestreefd. Bij veldreductie van sterke zenders voor mobiele communicatie buiten moet soms een nog veel hoger rendement worden nagestreefd om meetwaarden te krijgen die liggen onder de aanbevelingen van bijvoorbeeld de SBM2015.

Afstand is uw vriend
De velden die door bronnen worden uitgestraald nemen met de afstand snel in sterkte af; het in sommige gevallen een kwadratische functie: bij twee maal zo grote afstand is de veldsterkte vier maal zwakker. Zet daarom het elektrische wekkertje niet op het nachtkastje, maar een of twee meter verder. Beter nog kunt u een wekker op batterijen nemen, of een mechanische.
Voor elektrische leidingen geldt ook dat de elektrische veldsterkte vlak hij de draad vele malen groter is dan op een meter afstand. Wanneer vuile stroom uw probleem is, is het zaak de stoel of het bed verder van de muur te schuiven. Dat geldt ook voor de leidingen in het plafond van uw onderburen. Uw bed kan daar juist boven staan. Met een meter is dat uit te zoeken.
Alle computeronderdelen stralen zwakke elektrische en magnetische velden uit, ook het toetsenbord, de muis en de monitor. Bij een laptop is dat extreem, wanneer die niet geaard is. Zorg er voor dat de werkafstand tot die onderdelen zo groot mogelijk is; met verlengsnoertjes kunnen alle onderdelen op grote afstand gezet worden.

Aarding
Apparaten met een geaard snoer moeten altijd worden aangesloten op een geaard stopcontact. Dat vangt de elektrische velden af die doorgaans worden uitgestraald. Niet alle apparaten zijn te aarden en die worden dus op grote afstand gehouden. In incidentele gevallen kan men kleine apparaten in zilverpapier verpakken en dat op aarde aansluiten. Het risico van schokken is dan wel groot.
Aarding helpt niet tegen magnetische velden. Kleine magnetische bronnen kunnen eventueel worden afgeschermd met magnetisme-absorberend `mu-metaal.

Netvervuilers
Veel bronnen van EMV, zoals lampen, zijn niet goed af te schermen, hoewel er armaturen verkrijgbaar zijn die een externe afschermspiraal om zich heen hebben [2]. Het probleem van spaarlampen is dat ze niet alleen vooral magnetische wisselvelden uitstralen, maar bovendien de netstroom vervuilen door op gepulste wijze stroom uit het net opnemen en het net vervuild achter laten. Alle leidingen gaan daardoor vervuilde EMV uitstralen. In mindere mate geldt dat ook voor krachtige ledlampen.
Alle regelapparatuur en schakelende voedingen van elektronica en ook dimmers vervuilen het net met spanning- en stroompulsen.  Met een Stetzerizer microsurge meter kunt u een indruk krijgen van de mate van elektrische netvervuiling. Door de meter in een stopcontact te steken leest u van een schaaltje af hoeveel Graham-Stetzer eenheden er in het net heersen. Uw opschoningsmaatregelen moeten die waarde liefst terugbrengen tot onder de 50 GS eenheden.
Elektrische vervuiling kan deels ongedaan gemaakt worden met Stetzerfilters. Besef alleen dat daarmee extra gepulste stromen in het net gegenereerd worden.
Ook uw buren vervuilen het net en geven die verstoringen onbedoeld via de nulleiding aan uw huisnet door. Daar is deels wat aan te doen door het laten plaatsen van Stetzerfilters op elke fase, bij binnenkomst in de meterkast. Maar voor grote verstoringen van de netzuiverheid, bijvoorbeeld in de buurt van stroom slurpende bedrijven, moet u echt de hulp van ervaren meetspecialisten en elektrotechnici inroepen [3].

Uitschakelen van het huisnet
Het net straalt heel veel elektrisch en magnetisch veld af Om daar 's nachts geheel van af te zijn kunt u de hoofdschakelaar dan uitzetten. Hoogstens hebt u dan nog storing van de buren, door de muren heen.
Handig is het laten installeren van netvrij-schakelaars'. Dat zijn automaten in de meterkast die alleen spanning op dat deel van uw huisnet zetten wanneer er elektrische apparaten aangezet worden. Bij geen stroomgebruik is het huis elektrisch geheel schoon. Geen zorgen om opwarming van de diepvries: die kan wel een aantal uren zondert stroom.

Figuur 1. Afgeschermde 5-aderige kabel (‘Biokabel’) voor installatie in het huisnet. De afscherming dient voor het afvangen van de elektrische velden uit de aders; ook de magnetische wisselvelden worden deels afgevangen.

 

 

 

Een probaat middel om elektrische velden uit het huisnet te beperken is alle leidingen door een elektricien te laten vervangen door nieuwe bedrading die voorzien is van een afschermende en geaarde metalen mantel. Biokabel® is daar geschikt voor (figuur 1). De mantel voorkomt dat elektrische velden worden uitgestraald; verdere maatregelen aan het net zijn verder niet nodig. Wel blijven niet afgeschermde verlengsnoeren en apparaatsnoeren stralen, al hebben ze een aardleiding. Ook die zijn te vervangen door afgeschermd kabelmateriaal.

Radiofrequente velden
Wie overgevoelig is voor radiofrequente velden doet er goed aan thuis geen WiFi aan te schaffen, maar voor internetcontact gebruik te maken van bedrade verbindingen. Daarnaast kunnen buren hinderen doordat de velden van hun WiFi of Dect telefoon door muren heen dringen. Daar is eenvoudig wat tegen te doen: door die velden te blokkeren door de gedeelde muren te behandelen met een geleidende — koolstof bevattende — verfsoort. Die laag kaatst EMV terug naar hun oorsprong. Omgekeerd maken dergelijke muren ook dat uw eigen elektrische en radiofrequente velden naar uw eigen ruimten worden teruggekaatst, zodat de hinder juist wordt versterkt.
Ook de straling van nabije GSM/UMTS zenders kunt u buiten houden door de wanden en beglazing aan die kant met beschermende verf te behandelen, resp. door HR++ dubbelglas te laten plaatsen of straling werende folie op de ruiten te laten plakken. Dit helpt allemaal. indien maar goed doordacht aangebracht. Want u moet wel heel goed weten waar die straling precies vandaan komt. Als het niet die zendmast is waar u zich op richt, maar een radiofrequente straling van andere aard en uit een heel andere hoek, raakt u in de problemen en worden EHS problemen alleen maar erger. Een ervaren meetspecialist kan u voor verkeerde beslissingen behoeden.

Beschermende kleding
Er is kleding verkrijgbaar die gemaakt is van straling werende stof, doordat er een zilverdraad, of andersoortig geleidend materiaal, is meegeweven dat de radiofrequente velden weg kaatst van het lichaam (figuur 2). Velen hebben de ervaring dat het dragen van een beschermende muts of pet al heel effectief is: reden er van uit te gaan dat het hoofd het receptieve lichaamsdeel voor EMV is. Ook andere kledingstukken als ondergoed en poncho's  te koop [4]. Niet goedkoop, maar effectief, wasbaar en onopvallend te dragen. Dit materiaal beschermt niet tegen laagfrequente velden.

Figuur 2. Voorbeelden van kleding van stralingwerende stof. Men kan het hoofd, het bovenlichaam of het gehele lichaam daarmee afschermen tegen radiofrequente velden.

 

 

 

 

 

 

 

 

Referenties

Boekhoofdstuk 14
1Vereniging Meetspecialisten Elektromagnetische Straling, VEMES: www.vemes.nl 
2Vitalitools: www.vitalitools.nl
3Emvion – Stralingsarm aan het werk: www.emvion.nl